Những bạn đã học tiếng Anh lâu chắc hẳn đã quen mặt 7 ngày trong tuần: Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday và Sunday.
Vậy bạn đã bao giờ từng thắc mắc về nguồn gốc của những tên gọi này. Chúng hoàn toàn ngẫu nhiên hay bắt nguồn từ truyền thuyết hay thần thoại nào? Chúng có ý nghĩa gì không? Có câu chuyện nào ẩn lấp sau những tên gọi này? Cùng tìm hiểu nhé.
1, Nguồn gốc:
Ngày trong tuần được đặt tên theo những nhân vật thần thoại (mythological figures) trong lịch sử. Sự kết hợp giữa văn hóa và truyền thống đã chi phối tên gọi của các ngày. Với mỗi người học tiếng Anh, sự kết hợp này cung cấp cho chúng ta tri thức lí thú về cách ngôn ngữ được hình thành.
Tiếng Anh vốn có gốc rễ từ tiếng Hy Lạp cổ, Latin và cả tiếng Đức. Những nguồn ảnh hưởng ấy có thể được thấy rõ trong tên gọi của các thứ. Chúng ta sử dụng chúng thường xuyên mà không nhận ra câu chuyện về lịch sử ẩn đằng sau đó.
2, Câu chuyện:
Người La Mã đặt tên các thứ trong tuần theo tên các vị thần mà họ đặt tên cho các hành tinh. Đó là vì họ nhìn thấy sự liên hệ giữa các vị thần với sự thay đổi của bầu trời đêm. Những sao được nhìn thấy mỗi đêm là Mercury (sao Thủy), Venus (sao Kim), Mars (sao Hỏa), Jupiter (sao Mộc) và Saturn (sao Thổ). Năm ngôi sao này, cộng với Mặt trời và Mặt trăng đã được người xưa dựa vào để đặt tên 7 ngày trong tuần.
Ngày đầu tiên của tuần được đặt tên theo vị thần mặt trời. Trong tiếng Latin, “dies Solis” gồm “dies” (ngày) và “Solis” (Mặt trời), khi sang tiếng German được chuyển thành “Sunnon-dagaz”. Sau đó, từ này lan truyền vào tiếng Anh và trở thành “Sunday”.Sunday – Chủ nhật
Monday – Thứ Hai
Khởi đầu từ tiếng Latin “dies Lunae” (Ngày Mặt trăng), tên của ngày này khi chuyển sang tiếng Anh cổ trở thành Mon(an)dæg và sau đó thành “Monday” như ngày nay.
Tuesday – Thứ Ba
“Tuesday” được đặt theo tên vị thần chiến tranh La Mã Marstis (cũng là vị thần được đặt tên cho sao Hỏa). Trong tiếng Latin, ngày này gọi là “dies Martis”. Nhưng khi lan truyền đến tiếng German, vị thần Martis được đặt tên khác là “Tiu”. Thứ ba trong tiếng Anh bắt nguồn từ tên vị thần trong tiếng German thay vì tiếng La Mã. Đó là lý do tại sao “dies Martis” biến thành “Tuesday” trong tiếng Anh như ngày nay.
Wednesday – Thứ Tư
 |
|
Vị thần Hy Lạp Hermes, còn gọi là Mercury trong tiếng La Mã, là con của thần Zues (còn gọi là thần Jupiter trong tiếng La Mã). Trong thần thoại Hy Lạp, đây là một trong 12 vị thần trên đỉnh Olympus. |
Tương tự, tên vị thần Mercury của La Mã trong tiếng Đức là Woden. Do đó, nếu như người La Mã cổ gọi thứ tư là “dies Mercurii”, thì người nói ngôn ngữ German cổ gọi là “Woden’s day” là cuối cùng thành Wednesday trong tiếng Anh.
Thursday – Thứ Năm
Jupiter, tên gọi khác Jove, là thần sấm sét, vua của các vị thần La Mã, cũng là người canh giữ cho toàn xứ sở này. Người Nauy xưa gọi vị thần sấm sét này là “Thor”, miêu tả vị thần thường di chuyển trên bầu trời trên cỗ xe dê kéo. Khi người Latin gọi ngày của thần sấm sét là “dies Jovis” thì người Nauy cổ gọi là “Thor’s day”. Du nhập vào tiếng Anh, ngày này trở thành “Thursday”.
Friday – Thứ Sáu
 |
|
Trong thần thoại La Mã, nữ thần Venus là mẹ của người La Mã qua con trai của bà, Aeneas, người sống sót trong cuộc chiến thành Troy. |
Venus (sao Kim, thần Vệ Nữ) là một vị nữ thần La Mã tượng trưng cho tình yêu và sắc đẹp. Trong tiếng Latin, thứ Sáu được đặt theo vị thần này là “dies Veneris”.
Tuy nhiên, nguồn gốc của ngày thứ sáu trong tiếng Anh (Friday) đến nay vẫn chưa rõ ràng. Có thuyết cho rằng cái tên bắt nguồn từ thần Frigg, một vị nữ thần của tình yêu và sắc đẹp của người Đức và Bắc Âu cổ, nhưng cũng có thể cái tên bắt nguồn từ nữ thần Fria của người German cổ cũng tượng trưng cho hai điều trên. Trong tiếng German, thứ sáu được viết thành “Frije-dagaz” và sau này thành “Friday” của người Anh.
Saturday – Thứ Bảy
Saturn (sao Thổ) là tên vị thần của người La Mã chuyên trông coi chuyện trồng trọt, nông nghiệp. Trong tiếng Latin, thứ Bảy là “dies Saturni”. Còn trong tiếng Anh, ngày thứ Bảy từng là Ngày của thần Saturn (Saturn’s Day) và dần dần trở thành Saturday như ngày nay.